Tết trung thu là tết đoàn viên, là nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam bởi nó mang cho mình nguồn gốc cũng như ý nghĩa đầy thú vị. Nhưng có lẽ không phải ai trong chúng ta cũng biết rõ về sự tích huyền bí cũng như phong tục của ngày tết trung thu, chỉ biết vào ngày này trăng sáng nhất, tròn nhất và mọi người quây quần bên mâm cỗ. Vậy hãy cùng nhau lội ngược thời gian, quay trở về với dân gian và cùng nhau lý giải phong tục tết trung thu đầy ý nghĩa .
Nguồn gốc Tết Trung Thu
Tết Trung Thu được coi là
1 ngày lễ lớn, cũng là nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam ta. Có
nhiều tích truyện kể về nguồn gốc ngày Tết này như chuyện nhà vua dạo chơi cung
trăng ngày rằm tháng 8, sự tích Hậu Nghệ – Hằng Nga, sự tích chú cuội cung
trăng…
Tuy nhiên, có thể khẳng
định rằng đây là ngày lễ tết lớn trong dân gian. Các nhà khảo cổ học Việt Nam
đã từng phát hiện ra hình ảnh người dân đón Tết trông trăng lần đầu tiên được
in khắc trên mặt trống đồng Ngọc Lũ.
Từ đời nhà Lý đã có ghi
chép ở văn bia chùa Đọi năm 1121 về những hoạt động giải trí dân gian trong
ngày Tết Trung Thu. Theo đó, kinh thành Thăng Long rộn ràng với các hội đua
thuyền, múa rối nước và rước đèn náo nhiệt. Thời Lê – Trịnh, trong phủ Chúa
cũng tổ chức Tết Trung Thu cực kì xa hoa.
Tết Trung Thu, cũng như
cái tên của nó, được tổ chức vào mùa Thu, ngày 15 tháng 8 âm lịch, hay còn gọi
là Rằm tháng Tám. Lúc này tiết trời mát mẻ, công việc mùa màng đã xong, chỉ còn
chờ đợi mùa thu hoạch.
Vào ngày này, nhà nào
cũng sẽ có mâm cỗ để cúng gia tiên, ngoài ra còn có mâm cỗ để trẻ con phá cỗ
trông trăng nữa.
Ý nghĩa Tết Trung
Thu trong văn hóa Việt
Thuở sơ khai, Tết Trung
thu được coi là tết của người lớn, là dịp để mọi người thưởng thức cảnh sắc
thiên nhiên khi trời vào thu, uống trà ăn bánh, ngắm ánh trăng rằm tròn vành
vạch trên đầu.
Nhưng theo thời gian,
ngày lễ này dần trở thành ngày Tết của trẻ em, ý nghĩa của Tết trung thu cũng
có vài phần thay đổi. Không chỉ đơn giản là ngày lễ cảm nhận khí sắc mùa Thu mà
nó đã trở thành ngày lễ để hiếu kính ông bà cha mẹ, để trẻ em hiểu được tấm
lòng của đấng sinh thành, cũng là ngày Tết đoàn viên khi cả gia đình quây quần
bên nhau vui vẻ.
Theo phong tục người
Việt, trong nhà có trẻ con thì ông bà, bố mẹ sẽ mua hoặc làm cho các bé những
chiếc lồng đèn thắp bằng nến, vừa để treo trong nhà, vừa để đến tối hôm rằm thì
cho các bé cùng nhau đi rước đèn dưới ánh trăng.
Trước đó, người lớn sẽ
mua bánh trung thu để dâng cúng tổ tiên, cũng là để biếu tặng ông bà, cha mẹ,
anh chị em thân thiết, bày tỏ lòng quan tâm đến những người ruột thịt, thân
thiết với mình. Tình cảm gia đình nhờ thế càng thêm thân thiết.
Nhưng có lẽ, người vui
nhất trong rằm Trung Thu không ai khác chính là các em nhỏ. Dù người lớn có nói
ý nghĩa Tết Trung Thu như thế nào thì với trẻ nhỏ, đó chính là ngày hội được ăn
bánh kẹo, hoa quả thỏa thuê, lại được chơi đùa thỏa thích khi đêm xuống mà
không sợ bị ai trách mắng.
Dù còn bé, nhưng chắc các
em ai cũng hiểu rằng phải được ông bà, cha mẹ và mọi người yêu thương thế nào
mới có những ngày vui như thế. Các em cũng nhờ những dịp này mà quen biết, thân
thiết với nhau hơn.
Ngày thu vốn bình yên nay
náo nức vì có Tết Trung Thu. Đây là phong tục cổ truyền với nhiều nét ý nghĩa
rất riêng trong văn hóa Việt, thể hiện tình yêu thương, sự biết ơn, lòng báo
hiếu của mọi người, cũng là ngày lễ mà tình cảm lan tỏa khắp nơi nơi.
Nguồn: sưu tầm